De cliëntenraad is een groep mensen die de gemeenschappelijke belangen van cliënten van een zorg-instelling behartigt. Elke instelling moet een cliëntenraad hebben. Dat is geregeld in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz). Deze wet verplicht de zorgaanbieder om een cliëntenraad in te stellen.
Blauwbörgje, Diamant en de Gabriëlle hebben een familieraad
Het is goed wanneer bewoners van een zorginstelling zelf zitting kunnen nemen in een cliëntenraad. Voor Blauwbörgje (inclusief de Keerkring), Diamant en de Gabriëlle flat, verpleegtehuizen met specialisatie dementie en ander niet aangeboren hersenletsel, zijn de bewoners niet capabel om zichzelf te vertegenwoordigen. Familieleden of eerste verantwoordelijke van een bewoner komen dan in aanmerking om deel te nemen in de cliëntenraad. Deze wordt daarom ook wel familieraad genoemd.
Belangen behartigen van de bewoners
Een cliëntenraad behartigt de belangen van de bewoners van de instelling. Ook houdt de raad de kwaliteit van de dienstverlening in de gaten.
- de raad is spreekbuis voor de bewoners;
- de raad bewaakt de rechten van de bewoners en behartigt hun gemeenschappelijke belangen;
- de raad adviseert gevraagd en ongevraagd aan de zorgaanbieder, met als doel de kwaliteit van zorg- en dienstverlening te verbeteren.
De cliëntenraad/familieraad moet goed weten wat voor de bewoners belangrijk is en hoe zij de zorg- en dienstverlening ervaren. Contacten met de bewoners en familie onderhouden is een belangrijk onderdeel van het werk van de familieraad.
Recht om te adviseren
De cliëntenraad heeft het recht voorstellen te doen over álle onderwerpen die voor cliënten van belang zijn. De raad mag altijd, bij voorkeur schriftelijk, advies uitbrengen: zowel gevraagd als ongevraagd.
Sommige onderwerpen vallen onder het ‘gewone’ adviesrecht, in enkele gevallen heeft de cliëntenraad verzwaard adviesrecht.
Verzwaard advies
In de wet staat over welke onderwerpen de zorgaanbieder aan de cliëntenraad advies moet vragen. Dat is het verzwaard adviesrecht.
Wat is het verschil tussen adviesrecht en verzwaard adviesrecht?
Het belangrijkste verschil tussen adviesrecht en verzwaard adviesrecht is de rol van de commissie van vertrouwenslieden. Bij verzwaard adviesrecht moet de zorgaanbieder een besluit dat afwijkt van het schriftelijk uitgebrachte advies van de cliëntenraad, eerst voorleggen aan een commissie van vertrouwenslieden. Deze bekijkt of de zorgaanbieder de belangen van alle betrokkenen voldoende heeft afgewogen. Als dat het geval is, mag het besluit worden uitgevoerd. Zo niet, dan moet de zorgaanbieder het besluit intrekken of veranderen en opnieuw voor verzwaard advies aan de cliëntenraad voorleggen.
(lees meer : waarover heeft de cliëntenraad verzwaard adviesrecht)
Cliëntenraad kan besluit instelling nietig verklaren
Als de zorgaanbieder een besluit, dat voor verzwaard adviesrecht in aanmerking komt, uitvoert zonder het aan de cliëntenraad voor te leggen dan kan de raad het besluit nietig verklaren. Dit moet schriftelijk en binnen één maand gebeuren nadat de zorgaanbieder de raad op de hoogte heeft gesteld van het genomen besluit of als de raad merkt dat het besluit genomen is.
Waarom een cliëntenraad?
Cliënten en cliëntenraden hebben invloed op het beleid van de zorginstelling. De raad praat, namens de cliënt, mee over bepaalde (beleids)zaken en geeft advies.
De zorgaanbieder bepaalt niet hoe de samenstelling van de cliëntenraad is. De wet gaat ervan uit dat cliënten van de instelling het beste kunnen opkomen voor hun eigen belangen. Zij zijn de ervaringsdeskundigen op het gebied van zorg, behandeling en begeleiding. Als dit niet mogelijk is kunnen ook familieleden en andere niet-cliënten lid worden van de cliëntenraad. De Wmcz zegt wel dat de cliëntenraad representatief moet zijn: alle groepen cliënten moeten vertegenwoordigd zijn. Medewerkers van de zorginstelling horen niet in de cliëntenraad.
Wat zijn de rechten van de clientenraad?
De cliëntenraad heeft een aantal rechten. Dat is vastgelegd in de Wmcz. Daarmee kan de raad invloed uitoefenen op het beleid. De rechten van de raad die in deze wet worden geregeld staan hieronder kort weergegeven:
- Recht op informatie
De aanbieder is verplicht om de cliëntenraad alle inlichtingen en gegevens te geven die voor de raad, en dus voor de cliënten, van belang zijn.
- Recht op overleg
- Recht op bindende voordracht bestuurslid
- Recht om te adviseren
Deze informatie komt van het LOC. Uitgebreide informatie over cliëntenraden en de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen is te vinden op de website van het LOC:
Hoe ziet een cliëntenraad eruit?
Wat zijn de rechten en bevoegdheden van de cliëntenraad?
Voor ´t Blauwborgje & Keerkring, de Diamant en Gabriel zitten familieleden van de bewoners in de cliëntenraad. Neem contact op met de cliëntenraad wanneer u vragen of opmerkingen hebt, of u aan wilt melden als lid.